پرسش :

آیا سرداب محل زیارت امام زمان علیه السلام است؟

پاسخ :
شرح پرسش:
اگر سرداب، نه محل ظهور امام مهدی (عج) است و نه محل سکونت و مخفیگاه آن حضرت، چرا شیعیان آنجا را زیارتگاه می‌دانند و در کتب ادعیه برای آن دعاها و اعمال مخصوصی ذکر کرده‌اند؟ مثلاً برای ورود به سرداب، اذن دخول می‌خوانند و در آن‌جا به ائمه و مخصوصاً امام مهدی (عج) سلام می‌دهند!

پاسخ:
مقدس بودن سرداب سامرا به دلیل زندگی کردن سه امام آخر شیعیان در آن محل است. سرداب، جای مقدس، مبارک و محترم است، چون ائمه ما در آن‌جا عبادت و اقامت کرده اند، مانند هر جایی که بدانیم ائمه در آن‌جا حضور داشته‌اند و با قدوم خود آن‌جا را متبرک کرده‌اند، مانند بیت النور (در شهر مقدس قم) که مدتی محل زندگی حضرت معصومه (س) بوده است، یا اماکنی از کربلا تا شام که رأس مطهر امام حسین (ع) را در آن‌جا به زمین گذاشته شده‌اند و به آن‌جا «مقام رأس الحسین» می‌گویند و برای شیعیان قداست و احترام دارد.
اما اذن دخول و خطاب کردن به امام، به سبب آن است که منزل ائمه را در هر حالی (حضور یا عدم حضور) محترم می‌دانیم. طبق عقیده شیعه هر جا که باشیم، امام صدای ما را می‌شنود و جواب ما را می‌دهد، ولی ما صدای امام را نمی‌شنویم. لذا می توان امام را در هر جایی مورد خطاب قرار داد. البته این مسئله شامل همه معصومان می‌شود. برای مثال، خطاب به امام حسین (ع)، زیارت عاشورا می‌خوانیم.
در پایان گفتنی است که شیخ محمود ابوریه، از علمای معاصر و اهل تحقیق و تتبع اهل‌سنت می‌گوید: «من نشنیده‌ام که شیعه‌ای در مورد سرداب غیبت که در حله یا سامراست، بگوید امام در آن‌جا پنهان است، یا در آن‌جا زندگی می‌کند و یا از آن‌جا ظهور خواهد کرد. شاید سرداب سامرا، مکان نماز امام هادی و عسکری (ع) بوده که تا به حال باقی مانده است.(۱)

پی نوشت:
۱.أضواء علی السنه المحمدیه، ص۲۳۶.
منبع : پورتال جامع مهدویت